هود بیولوژی ایمنی
این وسیله برای کنترل ذرات ریز معلق میکروبی یا سمی در هوا در نتیجه فعالیت هایی مانند مخلوط کردن، سانتریفوژ کردن، پی پت کردن و باز کردن در ظرف های خلا دار کاربرد دارد. هود های (Biological Safety Cabinets ) بیولوژی با ایجاد جریان هوای مناسب از کاربر، محیط اطراف و نمونه (Manipulated Sample ) حفاظت می کند. واژه های دیگر این وسیله ((هود جریان هوای یکنواخت لایه ای )) (Laminar Flow Cabinets ) و ((هود ایمنی )) است.
تصویر یک هود بیولوژی ایمنی
شکل 19. هود بیولوژی ایمنی
موارد استفاده از سیستم
هود بیولوژی ایمنی برای موارد زیر کاربرد دارد:
1.حفاظت کاربر در برابر خطرهای عوامل عفونت زا.
2.حفظ نمونه آزمایش از آلودگی.
3.حفاظت محیط.
این هودها برای کارهای معمول روزانه در ارتباط با پاتوزن ها (انگل ها، باکتری ها، ویروس و قارچ)، محیط کشت سلولی و تحت شرایط بسیار دقیق برای مواد سمی نیز کاربرد دارند.
اصول عملکرد هودهای بیولوژی ایمنی
هودهای بیولوژی از یک کابینت معمولا از جنس استیل، دارای پنجره شیشه ای در قسمت جلو با ارتفاع قابل تنظیم، سیستم تهویه با موتور الکتریکی، هواکش و مجموعه ای از کانال ها که داخل کابینت فشار منفی ایجاد می کنند، ساخته شده اند. این سیستم برای حفاظت کاربر از داخل به سمت بیرون، لایه ای از هوا تولید می کند. در داخل کابینت، هوا پس از عبور از یک سری کانال ها به فیلتر هایی با کارایی بالا (HEPA )(High Efficiency Particulate Air ) می رسد. با توجه به طراحی کابینت ها، هوای داخل آزمایشگاه با روش های مختلف بازیافت می شود. جریان هوا که در هود های کلاس II از فیلتر به سطح کار حرکت می کند، لایه ای و آرام است. خلاصه ای از انواع هودها و مشخصات آنها در بخش بعد آورده شده است.
خلاصه ای از انواع هودهای بیولوژی ایمنی
نوع هود با تصویر
کلاسI–نوعA :
مشخصات:
- امکانات: حفاظت کاربر و محیط
- سرعت هوا حین ورود به هود: 38 سانتی متر بر ثانیه(cm/s).
- مناسب برای کار با عوامل گروه خطر سطح 1 ،2 و 3.
- سیستم تهویه با کارآیی بالا، سیستم خروجی که ممکن است به فضای بیرون ارتباط داشته یا نداشته باشد.
- معایب: مانع آلودگی نمونه مورد آزمایش در کابینت نمی شود.
کلاس II–نوع A:
مشخصات:
- امکانات: حفاظت کاربر، نمونه و محیط.
- سرعت هوا در حین ورود به هود: 38 سانتی متر بر ثانیه (cm/s).
- مناسب برای کار با عوامل گروه خطر سطح 1، 2 و3.
- سیستم تهویه: دو فیلتر با کارایی بالا، یکی در قسمت سطح کار هود نصب شده است، فیلتر دوم در سیستم خروجی که ممکن است به فضای بیرون ارتباط داشته باشد، نصب شده است.
- این مدل ها 70% حجم هوا را بازیافت و 30% باقی مانده را جایگزین می کنند.
کلاس II– نوع B1 :
مشخصات:
- امکانات: حفاظت کاربر، نمونه و محیط.
- سرعت هوا حین ورود به هود: 8/50 سانتی متر بر ثانیه (cm/s ).
- مناسب برای کار با عوامل گروه خطر سطح 1، 2 و3.
- سیستم تهویه: دو فیلتر با کارآیی بالا هوای آلوده( 70%) داخل هود را بازیافت می کنند، و پس از فیلتر کردن از طریق شبکه جلویی به بیرون هدایت می شود(30%).
- تمام هودهای بیولوژی یک فشار منفی دارند.
- امکان کار با مقادیر کم مواد سمی و رادیو اکتیو را دارد.
کلاس II-نوع B2 :
مشخصات:
- امکانات: حفاظت کاربر، نمونه و محیط.
- سرعت هوا در حین ورود به هود: 8/50 سانتی متر بر ثانیه (cm/s).
- مناسب برای کار با عوامل گروه خطر سطح 1، 2 و 3.
- سیستم تهویه: دو فیلتر با کارایی بالا جهت تهویه هوا وجود دارد و هیچ نوع بازیافتی وجود ندارد.
- در تمام کانال های آلوده یک فشار منفی وجود دارد.
- یک کانال خروجی دارد که امکان کار با مواد سمی و رادیو اکتیو را فراهم می کند.